Sağlıklı Bir Beslenme Çantası Nasıl Oluşturulur?

Çocuklar, büyüme sürecinde değişik dönemlerden geçerler. Okul çocukluğu dönemi de bunların en önemlilerinden biridir. Yaşamın her döneminde olduğu gibi bu dönemde de çocuklarınızın yeterli ve dengeli beslenmesinin sağlanması, gerek büyüme ve gelişmelerinin en iyi şekilde devam edebilmesi, gerekse okuldaki performanslarının en üst seviyede olabilmesi adına oldukça önemlidir.

Beslenme çantasında yer alan besinlerin sağlıklı olup olmaması bir ölçüde ebeveynlere bağlıdır. Çünkü çocuğunuzun ne yiyip yemeyeceğini siz belirlemiş olacak, beslenme çantası ile geri dönen yiyeceklerin kontrolünü de yine siz yapacaksınız. Tabi, bazı okullarda öğretmen tarafından oluşturulmuş beslenme çantası menülerine rastlamak da mümkündür. Böyle bir durumda yanlış bulduğunuz menüleri çocuğunuzun öğretmeni ile görüşerek yeniden planlamanız da oldukça önemlidir. Peki, sağlıklı bir beslenme çantasında nelere yer verip, neleri uzak tutmalı ve hazırlık aşamasında

Öncelikle beslenme çantasında mutlaka her gün tüm besin gruplarından birinin bulunmasını sağlayın. Bu besin grupları:

1- Süt Grubu

Bu grup kalsiyum ve protein için en iyi kaynaktır. Süt, yoğurt, ayran, kefir gibi süt ürünleri bu gruba girer. B grubu vitaminleri, özellikle de B2 vitamini (Riboflavin) açısından oldukça zengindir. Bu gruptaki yiyecekler büyümekte olan çocuklar için oldukça önemlidir.

2- Et Grubu

Et, tavuk, balık, yumurta gibi besinler bu gruba girer. Peynir çeşitleri de bileşim açısından buna dahil edilebilir. Bu grup, vücut dokularının oluşumu ve korunmasında önemli bir biyolojik kaliteye sahip olan proteinler açısından oldukça zengindir. Demir, çinko ve B vitaminlerini de içinde barındırır. Demir açısından zengin olmaları kan yapımı açısından, çinkodan zengin olmaları büyüme-gelişme, cilt ve deri sağlığı açısından, B vitaminlerinden zengin olmaları ise sinirsel fonksiyonlarının en iyi şekilde devam edebilmesi ve hafıza açısından çocuklarınız için oldukça önemlidir. Ayrıca bu grup içerdiği kaliteli proteinlerle çocuklarınız için uzun süreli tokluk ve kan şekeri dengesi sağlayarak okuldaki performanslarını da olumlu yönde etkileyecektir.

 

3-Tahıl Grubu

Bu grup temel enerji kaynağını oluşturur. Ekmek, makarna, şehriye, kuskus, börek, un ve irmikten yapılan besinler bu grupta yer alır. Vücuda bitkisel protein de sağlarlar. B12 dışındaki B vitaminlerinin birçoğunu, özellikle de B1 vitaminini (tiamin) fazlaca içerirler. Çocuklarınızın enerji ihtiyacının karşılanması, sinirsel fonksiyonlarının en iyi şekilde devam edebilmesi için bu grup oldukça önemlidir.

4-Sebze ve Meyve Grubu

Sebze, meyveler vitamin ve mineraller açısından oldukça zengindir. Özellikle C vitamininin en iyi kaynaklarıdır. Lif içerikleri de oldukça zengindir. Elma ve turunçgillerde bulunan çoğu çözülebilir olan lifin kabızlık üzerine etkisi de fazladır. Çocuklarınızın bağışıklık sisteminin en iyi şekilde işlemesi için bu grup oldukça önemlidir.

Yukarıda yer alan tüm besin gruplarının bir arada bulunduğu örnek bir beslenme çantası hazırlayacak olursak:

Bol söğüş sebze içeren esmer ekmekle hazırlanmış peynirli bir sandviç+1 kutu süt

Haşlanmış yumurta+çok tahıllı ekmek+1 orta boy portakal+ 1-2 dilim peynir

Peynirli börek+ayran+domates-salatalık

Kepekli undan yapılmış havuçlu-cevizli kek+1 kutu süt+meyve

Izgara köfte+patates salatası+yoğurt

Yukarıda yer alan örnek beslenme çantalarında U besin grubuna da yer verildiğini göreceksiniz. Bu menülere ilave olarak ara öğün için taze veya kuru meyve (kuru erik, üzüm, incir veya kayısı gibi) + bitkisel yağlı tohum (badem, ceviz, fındık gibi) ilavesi yaparak çocuklarınızın kan şekeri dengesini sağlayabilirsiniz.

• Çocuğunuzun beslenme çantasında kolay bozulacak besinlerden kaçınmaya çalışın. Hazır sandviçler, kremalı-yağlı-kızartılmış gıdalar, mayonez içeren besinler bunların en önemlilerindendir.

• Salam, sucuk, sosis gibi katkı maddesi içeren gıdalardan çocuklarınızı mutlaka uzak tutun.

• Ekmek üzeri fındık ezmesi, ekmek arası patates kızartması gibi menüler boş karbonhidrat içerdiğinden öğünlerin yerini kesinlikle tutmayacaktır.

• Çocuklarınızın hazırlamış olduğunuz gıdaları daha çekici bulmaları için sağlıklı olan renkli kapları tercih edebilirsiniz.

• İştahsız çocuklar için beslenme çantasının hazırlanmasında onlara da rol vererek besinleri sevdirebilirsiniz.

 Kaynak: OPTİMUM YAŞAM OCAK-ŞUBAT 2012

Dr. Lale SAĞLIK

Diyetisyen

lalesaglik@gmail.com

Bütünsel Sağlık Yönetimi Polikliniği