<<<Roma Plastiği(Roma İmparatorlugunda Heykel Sanati Augustus Heykelleri) 1

BOSCOREALE
İtalya'da Campania bölgesinde ki Napoli` ilinde bir yerleşim yeri, Vezüv yanardağı eteklerinde Vezüv Ulusal Park'a misafirlik etmektedir.Aynı zamanda Vezüv lav taşı üretimi vardır.Asıl önemi Vezüv yanardağının ms 79 yılında patlaması ve Pompei ve Herculaneum ile birlikte Boscoreale'yi de küllerine katıp koruma altına aldığı villalarda saklıdır. 1890'lı yıllarda yapılan istif kazısı sırasında sarnıç içinde bulunan, antik dönem sikke ve arkeolojik eserler ile üne kavuşmuştur. Buradan çıkan bütün eserler İtalya genelinde ki müzelerde sergilenme amaçlı olarak gönderilmiştir. 
Pompei'nin 1 km kuzeyinde geniş kırlık alanlara sahip bir kırsal banliyösü olması dolayısıyla antik dönemde kraliyet korusu adı ile anılıyordu. Vezüv patlamasından sonra küller altında kalan villaları ve onların freskleri ile ünü daha da artmıştır. Villa Boscoreale bilinen en güzel fresklere sahiptir.

Arkeolojik anlamda bir Pompei ve Herculaneum eşdeğer bölgedir.

Kapların formu skyphostur. Pompei yakınlarında, bulundukları bölgenin adını alırlar. Bir villada çıkan romanın en ilginç roma kap örneklerinden iki gümüş kâsenin başka örnekleri yoktur. 

Bu kâselerden birinin Augustus’a diğerinin Tiberius’a ait olduğu düşünülür.

A- Augustus Kâsesi: Ön yüzünde Augustus betimlendiğinden bu adı alır. Ön yüzde Augustus yüksek bir yerde oturur Venüs ona bir Victoria sunmaktadır.(Augustus’un yüksek bir yerde oturması giderek tanrısallaştırıldığını göstermektedir. Augustus’un elinde bir küre bulunmaktadır.(dünya hâkimiyetini simgelemektedir.) Venüs’ün arkasında Roma yer alır. Augustus’un arkasında ele geçirilen yedi eyaleti imparatora sunan Mars yer alır. Arka yüzde Augustus ve ayağına kapanan yenilmiş devletlerin personifikasyonu yer almaktadır. İmparatorun Clementia erdemi ön plana çıkartılmıştır.

B- Tiberius Kâsesi: Merkezde atlı bir araba içerisinde taçlandırlan Tiberius yer almaktadır. Sahnenin devamında mars kutsal alanında kurban sahnesi yer almaktadır.

Helenistik dönem yaratıcılığı görünmez roma sanatında monoton kendisini tekrarlayan konular işlenmiştir.(kurban kesme, zafer alayı gibi) bu kaplarda artık bir Roma stili varlığında söz edebiliriz.

Tarihleme:

1- i.s. 4 Tiberius’un taht varisi olarak açıklanmasıyla

2- i.s. 6 yılında yapılmış olabilir. Kuzey ülkelerinin kıyafetleri betimlendiğinden olabilir.

3- İ.s. 12–13 yıllarında yapılmış olabilir.

4- İ.s.14–15 yıllarında Tiberius’un erken dönemlerinde yapılmış olabilir.

Sikkeler:

Sikkelerde önemli propaganda araçlarıdır. Roma da üzerinde portre bulunan ilk sikke İ.Ö. 197 de Flaminius adlı Romalıya aittir. Bundan sonra Caesar’a kadar görülmez. Caesar bundan 150 yıl sonra bir denar üzerine imparatorluk unvanını da kullanarak portresini bastırmıştır. Caesar ayrıca propaganda sembolü olarak hilal, yıldız ve kürenin yanı sıra soylarını dayandırdıkları Venüs’ü de bastırmıştır. Caesar (parens patria) vatanın babası unvanını da kendine yakıştırmış ve kullanmıştır.

Caesar’ın ölümünün ardından Marcus Antonius kendini sikkeler üzerinde yas sakalıyla betimleterek Caesar’ın mirasını almaya hak sahibi olduğunu da göstererek kendi propagandasını da yaptırmıştır.

İ.Ö. 43 yılı ile birlikte Augustus sikkelerini görüyoruz. Augustus da devlet hâkimliği mesajı ön plana çıkmaktadır. Augustus’un ele geçen ilk sikkesi üzerinde binici heykeli betimlenmiştir. Bu ilk basılan Augustus sikkesi ile senatonun Augustus’u tanıdığı ve kalıcılığını gösterir. Sikkelerde augurat(komutan ve ponticat: dindar) olarak ta betimleniyor. Actium savaşından sonrada “divi iuli filius” adını sikkeler üzerinde kullanıyor. Augustus sikkelerinde portre şeklinde Pax, Venüs, Victoria, roma genelde küre ile betimleniyorlar. Bunların hepsi hâkimiyet göstergesidir.

Augustus’un kader inancı, kozmik güçlerde bağlılığını öne çıkarır ve bunu da sikkeye yansıtır.(caprikomus: oğlak) Augustus dönemi sikkelerinde boğa betiminin Mars’ı sembolize ettiği düşünülür.

57 sene boyunca bastırdığı tüm sikkelerde genel tema, hâkimiyet, güven, cesarettir. Augustus ayrıca bir devlet ikonografisi yaratmıştır. Augustus Naolohos zaferini Diana, Actium zaferini Apollon Philippi zaferini Mars’ın yardımı ile kazandığını savunur.

Augustus kendini anıtlaştırmaya çalışır ve sikkeler üzerinde vatanın babası (pater patria) unvanını kullanır. Bütün bunların ardından imparator kültünün zeminini hazırlar ve Roma’da imparator kültünü yerleştirir.

Augustus’un tanrı olarak ilan edilmesi ölümün ardından Tiberius tarafından senato kararı ile gerçekleşir.

Tiberius:

Tiberius:

İ.S. 4 yılında Augustus tarafından evlat edilir i.s 14 te 56 yaşında Augustus’un vasiyetiyle imparator olur. İmparator olduktan sonra ilk işi Augustus’u kült haline getirmektir.

Genelde portrelerinde değişken detay saç tipleridir. İ.S. 4 e kadar olan portrelerinde ephebos tarzı görülür. İ.s. 4 ile 14 arası görülen dört saç tipi vardır bunlarda Augustus dönemini aynen yansıtan Augustus’taki prima portasıyla parelilik gösteren tarzlar yer alır.

Tiberius:

Augustus döneminde olduğu gibi klasiğe öykünme görülür.(klasik dönemin Polykleitos’un Diadomenos’unu andırır özellikler görülür.) kısa saçlar iri gözler küçük ağız ve çene Tiberius’un portre özelliği arasındadır. Suvetonius’un Tiberius hakkında yazdıklarına bakılırsa Tiberius güçlü ve sağlıklı yapıda ortalama bir boyda, omuzları geniş vücut oranları mükemmel, sol eli sağa nazaran daha güçlü gözleri büyük ve bakışları etkileyici uzun adımlarla yürüyen konuşmasını harekelerle destekleyen Tiberius aynı zamanda iyi bir eğitim almıştır.

Tiberius imparator ya da vatanın babası unvanlarını benimsememiş ve kullanmamıştır. Augustus’un ölümünün ardından saç tiplerinde bir değişiklik olur. Çok daha sade ve alna düşen kısımda ortadan ayırma söz konusudur. İ. S. 19 yılından sonra artık saçlar dümdüz kesilmiş ve alna düşmüş biçimdedir. Bu en son tercih ettiği saç biçimdir.(i.s. 23 kadar)

Ara Pietatis:

Ara Pacis’in bir benzeri biçimindedir bir kurban sahnesi görülür. Fragmanlar Ara Pacis’teki gibi iyi kondisyonda değildir bu yapı i.s 22 tarihinde inşasına başlanmış bir sunaktır. Bitiriliş tarihi tam olarak bilinmemekle beraber Claudius zamanında i.s.41 gibi bitirildiği düşünülür. Augustus döneminde kural olmayan fakat çoğunlukla tercih edilen mitolojik figürler için klasik, gerçek figürler için Helenistik dönem stillerini kullanılması burada da karşımıza çıkmaktadır. Özellikle giysilerde karşımıza çıkıyor derin ağır kıvrımlarla birlikte aynı figürler üzerinde vücut hatların belirginliğini böylece Tiberius zamanında da görebiliyoruz. Bu dönemde de Helenistik ve klasik dönemin bir arada görüldüğü eserler çıkmaktadır.

Tiberius dönemi figür özellikleri saçlar kıvırcık veya dalgalı yüz hatları dolgun ve daha iyi ifade ediliyor denilebilir. Ara Pietatis Tiberius döneminin propagandasını yapan bir anıt olarak düşünülebilir.

<<<Roma Plastiği(Roma İmparatorlugunda Heykel Sanati Augustus Heykelleri) 1

<<<Roma Plastigi(Roma İmparatorlugunda Heykel Sanati Augustus Heykelleri 2 )