Kişilik Tipleri

DÖRT MİZAÇ TEORİSİNDEN BÜYÜK BEŞLİYE

ERKEN DÖNEM TEORİLERİ

Antik çağlardan bu yana, hekimler ve filozoflar insanoğlunun ruhsal yaşantısını tanımlama ve analiz etme çabası içinde oldular. Ruh sağlığını tarif etmeye, ruhsal rahatsızlıkları teşhis ederek semptomlarını belirlemeye çalıştılar. Bir yandan her bireyin psikolojik açıdan özgün olduğunu savunurken, bir yandan da kişiliğin herkeste ortakmış gibi görünen temel özelliklerini araştırdılar. Hepimiz birbirimizden farklıyız ancak bununla birlikte birçok durumda farklılıklarımız benzerlik gösteriyor. C.G.Jung'un 1921 yılında yazmış olduğu gibi: "insan psikolojisinde birçok bireysel farklılık vardır" ancak bunun yanında "bazı tipik farklılıklar da bulunmaktadır".

Dört Mizaç

Dört mizacın dengesi; Mutsuz, mutlu, sinirli, duygusuz.Ruh sağlığını tarif etmeye, ruhsal rahatsızlıkları teşhis ederek semptomlarını belirlemeye çalıştılar.

Holistik (bütüncül) düşünce biçimine sahip antik Yunanlılara göre, insan karakteri dünyanın yaşı ve maddenin dinamikleriyle belirlenmiş olan doğaya ait etkileşimlerle Çok yakından ilintilidir. Hava, ateş, toprak ve su olarak bilinen dört elementin her birinin insan bedeninde birer karşılığı vardır: kan havaya, sarı safra ateşe, siyah safra toprağa ve lenf suya karşılık gelir. Bu salgıların farklı oranlarda salgılanması, dört mizaç olarak bilinir; hem bedenin fiziksel sağlığından hem de bireyin karakter oluşumundan sorumlu olarak değerlendirilir. Bunun sonucu olarak, öfkedeki ya da san safranın salgılanmasındaki bir dengesizliğin ateşli bir kişilik yapısına (asabiyete eğilime, çabuk öfkelenmeye] sebep olduğu düşünülebilir. Lenf sıvısındaki bir baskınlık ise, soğukkanlı bir bireye yani tahammüllü, pragmatik ve duygularına hakim olan bir kişiliğe işaret eder. Kan, havanın  ılık, nemli haline karşılık gelir ve bireyde neşeli kişilik yapısı dediğimiz kendinden emin, iyimser mizacı temsil eder. Siyah safra fazlalığı da melankolik kişiliğin kasvetli mizacının kaynağıdır.

Eski Yunanlı kaşifleri Hipokrat ve Galen'in hala ne kadar etkili ve önemli olduklarını kanıtlamakta olan bu terimleri bugün hala kullanıyoruz.

Tıbbın Eski Yunanlı kaşifleri Hipokrat ve Galen'in hala ne kadar etkili ve önemli olduklarını kanıtlamakta olan bu terimleri bugün hala kullanıyoruz. Bedensel salgıların «Kuttaki dağılımının kişiliğin kökenini oluşturmakta olduğu fikri, zihne dair eski bir teori olarak görülebilse de, aslında bu düşünce, depresyonu serotonin eksikliğiyle ya da ruhsal bozukluklar, şu ya da bu şekilde "kimyasal dengesizlikle" bağdaştıran modern biyokimyasal açıklamalardan o kadar da farklı değildir. Modern psikolojinin Pozitif bilim sayılan tek dalının kurucusu olan Alman Wilhelm Max Wundt'un (1832-1920) (1875'de Leipzig'de Deneysel Psikolojinin ilk laboratuvarını kurmuştur] bir fizyolog oluşu dikkat çekicidir. Wundt mizaç kategorilerini, kişilik tiplerini derecelendirmek üzere oluşturduğu incelikli grafiğin temeli olarak ele almıştır.